ถึงวันนี้หลวงอาอนุสรณ์ได้อยู่กับเรามากว่าเดือนครึ่งแล้ว ในสายตาของเราอาการเจ็บป่วยของท่านยังดูทรงๆ ไม่เปลี่ยนแปลงนัก มองในมุมหนึ่งก็เหมือนไม่มีอะไรมาก ท่านฉันได้ นอนหลับ ไม่มีความเจ็บปวดใดๆ รอใส่ขาเทียมแล้วท่านก็น่าจะใช้ชีวิตได้ปกติดังเดิม
แต่ความจริงในอีกด้านคือ วันนี้ท่านมีขาเทียมใส่แล้ว แต่ท่านยังช่วยเหลือดูแลตัวเองไม่ได้ การนอนรักษาตัวอยู่ในโรงพยาบาลนานถึง ๘ เดือน ส่งผลต่อสุขภาพท่านอีกหลายด้าน
ประการแรกท่านมีแผลกดทับที่หลังและก้นกบติดมาด้วย แม้แผลที่หลังซึ่งมีขนาดเล็กกว่าจะหายสนิทแล้ว แต่แผลที่ก้นกบยังกว้างและลึกอยู่มาก ต้องได้รับการดูแลทำแผลทุกวันต่อไปอีกหลายเดือน
การไม่ได้เคลื่อนไหวนานๆ ส่งผลให้การเคลื่อนไหวแขนขาและร่างกายโดยรวมของท่านบกพร่องไป ไหล่ข้างซ้ายติดยกแขนขึ้นได้เพียงระดับอก แค่พยุงตัวลุกขึ้นนั่งเองบนเตียงก็เป็นเรื่องลำบากสำหรับท่าน จึงเป็นไปไม่ได้เลยที่จะให้ท่านก้มดูแลฝ่าเท้า หรือพันผ้ายืดหุ้มปลายขาที่ถูกตัดด้วยตนเอง
การอยู่บนเตียงระยะยาวยังทำให้ท่านชินกับการอุจจาระในผ้าอ้อมจนควบคุมการขับถ่ายเองไม่ได้ ไม่รู้สึกตัวเมื่อจะถ่าย ต้องใส่ผ้าอ้อมสำเร็จตลอดเวลา แม้พยายามฝึกให้ท่านนั่งโถก่อนสรงน้ำมาตลอด ก็ยังไม่มีทีท่าว่าจะประสบผลนัก
การปัสสาวะก็เช่นกัน การที่โรงพยาบาลใส่สายสวนปัสสาวะคาไว้เป็นเวลานาน ทำให้ระบบการขับปัสสาวะของท่านเสียไป แม้หักสายขังปัสสาวะไว้เพื่อให้มีความรู้สึกเหมือนกลั้นปัสสาวะเป็นระยะๆ อยู่หลายวันก่อนเปลี่ยนสาย ก็ยังไม่มีแรงแบ่ง จนแม้ขณะนี้ก็ยังคงต้องคาสายสวนไว้
ส่วนขาเทียมแม้ได้มาใส่แล้ว แต่ปัญหาความสามารถในการทรงตัวและเคลื่อนไหวที่ลดลง ทำให้ขั้นตอนการฝึกยืนและเดินด้วยขาเทียมต้องทำอย่างค่อยเป็นค่อยไป ความหวังในการกลับไปใช้ชีวิตอย่างอิสระตามปกติของท่าน จึงยังต้องรอและลุ้นต่อไปว่าจะมีความเป็นไปได้มากน้อยเพียงใด
การอาพาธของหลวงอาอนุสรณ์ ทำให้เราเห็นชัดถึงความเชื่อมโยงอันซับซ้อนของร่างกายนี้ การแก้ปัญหาแผลเน่าจุดเดียว ส่งผลกระทบไปทั่วร่างกายและการใช้ชีวิตของท่าน รวมถึงมีผลต่อมาถึงพวกเราที่ดูแลท่านขณะนี้ด้วย
หากมองในมุมของพุทธศาสนา ผลกระทบที่เชื่อมโยงถึงกันเหล่านี้ถือเป็นเรื่องธรรมชาติ แม้สรรพสิ่งทั้งหลายที่กำลังปรากฏขณะนี้ ก็เป็นผลแห่งกระแสของเหตุปัจจัยที่หนุนเนื่องกระทบกันอยู่ตลอดเวลา การกระทำหรือการเปลี่ยนแปลงใดๆ ที่จุดหนึ่งย่อมมีผลกระทบอย่างชับซ้อนกว้างขวางเกินกว่าที่จะรับรู้และจินตนาการได้
การที่เรามีทัศนะเช่นนี้เป็นพื้นฐานในใจ ช่วยให้เราพร้อมรับความเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นกับพระอาพาธอยู่เสมอ ขณะเดียวกันเมื่อจะตัดสินใจที่จะทำอะไรให้ท่าน ก็ต้องพิจารณาผลกระทบอย่างรอบด้านเท่าที่เราจะมีความรู้และสติปัญญา เมื่อสิ่งที่ทำไม่เป็นผลดังหวัง หลักพุทธฯ นี้ก็ยังช่วยให้เราวางใจเป็นกลางได้ง่ายขึ้นด้วย
เป็นบุญของพวกเรา ที่มีพุทธธรรมเป็นเครื่องนำทางในการดูแลพระอาพาธ
